หญิงยอมอยู่กินกับชายเพราะถูกหลอกว่าจะเลี้ยงดูเป็นภริยาและจดทะเบียนสมรส ต่อมาหากชายไม่ยอมจดทะเบียนสมรส จะอ้างว่าชายกระทำละเมิดและต้องใช้ค่าสินไหมทดแทนได้หรือไม่

การอยู่ก่อนแต่งเป็นการใช้ชีวิตอีกรูปแบบหนึ่งที่ได้รับความนิยมในปัจจุบัน เพราะสถานภาพทางกฎหมายไม่เปลี่ยนแปลง และยังถือว่าต่างฝ่ายต่างมีอิสระในการเลือกคู่ชีวิต อย่างไรก็ดี คู่รักหลายคู่อาจทดลองอยู่ก่อนแต่งโดยมีเจตนาที่จะไปจดทะเบียนสมรสกันในอนาคต เพราะการที่จะได้ชื่อว่าเป็นสามีและภริยาที่ถูกต้องตามกฎหมายนั้นจะต้องมีการจดทะเบียนสมรสกันเท่านั้น จึงมีคำถามว่า หญิงยอมอยู่กินกับชายเพราะถูกหลอกว่าจะเลี้ยงดูเป็นภริยาและจดทะเบียนสมรส ต่อมาหากชายไม่ยอมจดทะเบียนสมรส จะอ้างว่าชายกระทำละเมิดและต้องใช้ค่าสินไหมทดแทนได้หรือไม่
 
ป.พ.พ.มาตรา 420 มีหลักว่า “ผู้ใดจงใจหรือประมาทเลินเล่อทำต่อบุคคลอื่นโดยผิดกฎหมาย ให้เขาเสียหายถึงแก่ชีวิตก็ดี แก่ร่างกายก็ดี อนามัยก็ดี เสรีภาพก็ดี ทรัพย์สินหรือสิทธิอย่างหนึ่งอย่างใดก็ดี ผู้นั้นทำละเมิดจำต้องใช้ค่าสินไหมทดแทนเพื่อการนั้น” ส่วนมาตรา 421 มีหลักว่า “การใช้สิทธิซึ่งมีแต่จะให้เกิดเสียหายแก่บุคคลอื่นนั้น เป็นการอันมิชอบด้วยกฎหมาย” ตามปัญหาข้างต้น การที่หญิงต้องสูญเสียความเป็นสาวและอยู่กินฉันสามีภริยากับชายโดยไม่จดทะเบียนสมรสกัน เกิดจากความสมัครใจของหญิง มิใช่เกิดจากการกระทำละเมิดของชาย การที่ชายไม่ยอมจดทะเบียนสมรสกับหญิงก็มิใช่เป็นการทำละเมิดต่อหญิง หรือเป็นการใช้สิทธิซึ่งมีแต่จะให้เกิดความเสียหายแก่หญิงตาม ป.พ.พ.มาตรา 420 และมาตรา 421 ชายจึงไม่ต้องใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่หญิง
 
(เทียบเคียงคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1971/2517)
 
# บทความย้อนหลังอ่านได้ที่ https://lombonlawoffice.com/ หรือ “เพจทนายคู่คิด-ปรึกษาปัญหากฎหมาย” ครับ