ถนนในโครงการหมู่บ้านจัดสรรอยู่ภายใต้บังคับของ พ.ร.บ.จราจรทางบก พ.ศ. 2522 หรือไม่

- พ.ร.บ.จราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 4 (2) คำว่า “ทาง” หมายความว่า ทางเดินรถ ช่องเดินรถ ช่องเดินรถประจำทาง ไหล่ทาง ทางเท้า ทางข้าม ทางร่วมทางแยก ทางลาด ทางโค้ง สะพาน และลานที่ประชาชนใช้ในการจราจร และให้หมายความรวมถึงทางส่วนบุคคลที่เจ้าของยินยอมให้ประชาชนใช้ในการจราจรหรือที่หัวหน้าเจ้าพนักงานจราจรได้ประกาศให้เป็นทางตาม พ.ร.บ.นี้ด้วย แต่ไม่รวมไปถึงทางรถไฟ จากความหมายดังกล่าว “ทาง” จึงหมายถึงถนนหนทางต่าง ๆ และลาน ที่ประชาชนใช้ในการจราจร ซึ่งอยู่ในความดูแลของทางราชการ รวมทั้งที่ส่วนบุคคลซึ่งเจ้าของยินยอมให้ประชาชนใช้ในการจราจรด้วย กรณีของถนนในโครงการหมู่บ้านจัดสรรนั้น เป็นพื้นที่ส่วนกลางอันเป็นกรรมสิทธิ์ร่วมของผู้ซื้อที่ดินจัดสรร (ลูกบ้าน) ตาม พ.ร.บ.การจัดสรรที่ดิน พ.ศ. 2543 ซึ่งมีการสงวนสิทธิ์ในการเข้าออกไว้ให้แต่เฉพาะผู้พักอาศัยภายในโครงการเท่านั้น โดยให้เป็นอำนาจของนิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรรในการกำหนดระเบียบเกี่ยวกับการอยู่อาศัยและการจราจรภายในที่ดินจัดสรรตามมาตรา 48 (2) ดังนั้น ถนนในโครงการหมู่บ้านจัดสรรจึงไม่ใช่ “ทาง” และไม่อยู่ภายใต้บังคับของ พ.ร.บ.จราจรทางบก พ.ศ. 2522
 
# พ.ร.บ.การจัดสรรที่ดิน พ.ศ. 2543 มาตรา 48 มีหลักว่า
“เพื่อประโยชน์ของผู้ซื้อที่ดินจัดสรร ให้นิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรรมีอำนาจหน้าที่ ดังต่อไปนี้
(1) กำหนดระเบียบเกี่ยวกับการใช้ประโยชน์สาธารณูปโภค
(2) กำหนดระเบียบเกี่ยวกับการอยู่อาศัยและการจราจรภายในที่ดินจัดสรร
(3) เรียกเก็บเงินค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาและการจัดการสาธารณูปโภคในส่วนที่นิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรรมีหน้าที่บำรุงรักษาจากสมาชิก
(4) ยื่นคำร้องทุกข์หรือเป็นโจทก์ฟ้องแทนสมาชิกเกี่ยวกับกรณีที่กระทบสิทธิหรือประโยชน์ของสมาชิกจำนวนตั้งแต่สิบรายขึ้นไป
(5) จัดให้มีบริการสาธารณะเพื่อสวัสดิการของสมาชิก หรือจัดสรรเงินหรือทรัพย์สินเพื่อสาธารณประโยชน์
(6) ดำเนินการอื่นใดให้เป็นไปตามกฎกระทรวง ระเบียบของคณะกรรมการจัดสรรที่ดินกลาง หรือข้อบังคับของคณะกรรมการที่ออกโดยอาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัตินี้
การดำเนินการตาม (1) (2) และ (5) จะต้องได้รับความเห็นชอบจากมติที่ประชุมใหญ่ของสมาชิก”
 
# ตัวอย่างเช่น การสงวนพื้นที่จอดรถชั่วคราวสำหรับผู้ติดต่อ การห้ามขับรถด้วยความเร็วเกินกว่า 30 กิโลเมตรต่อชั่วโมง การห้ามสมาชิกและผู้ติดต่อจอดรถบริเวณที่ห้ามจอด หรือกีดขวางทางเข้าออกหมู่บ้าน หรือหน้าบ้านของสมาชิกอื่น รวมทั้งการกำหนดค่าปรับกรณีฝ่าฝืนระเบียบ เป็นต้น
 
# บทความย้อนหลังอ่านได้ที่ https://lombonlawoffice.com/ หรือ “เพจทนายคู่คิด-ปรึกษาปัญหากฎหมาย” ครับ