ฟ้องหน่วยงานของรัฐให้ล้มละลายได้หรือไม่

ในสังคมที่ประชาชนมีความคาดหวังต่อความรับผิดชอบและความโปร่งใสของหน่วยงานของรัฐ คำถามหนึ่งที่น่าสนใจและสะท้อนถึงความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับประชาชนก็คือ หากหน่วยงานของรัฐประสบปัญหาทางการเงินจนค้างชำระหนี้จำนวนมาก ผู้เสียหายจะมีช่องทางใดในการเรียกร้องความเป็นธรรมได้บ้าง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เราจะสามารถดำเนินการฟ้องร้องเพื่อให้หน่วยงานของรัฐนั้น “ล้มละลาย” ได้หรือไม่
 
การฟ้องคดีล้มละลายนั้น มิใช่เป็นการฟ้องเพื่อบังคับเอาแก่ทรัพย์สินของลูกหนี้ไปชำระหนี้ให้แก่เจ้าหนี้ดังเช่นคดีแพ่งโดยทั่วไป แต่เป็นการฟ้องเพื่อดำเนินการเข้าจัดการทรัพย์สินของลูกหนี้ตามกระบวนการที่กฎหมายกำหนดเพื่อประโยชน์สูงสุดแก่เจ้าหนี้ทั้งหลาย ทั้งนี้ เพื่อที่จะนำเงินที่ได้จากการจัดการทรัพย์สินนั้นมาแบ่งชำระหนี้ให้แก่บรรดาเจ้าหนี้ ดังนั้น กระบวนพิจารณาคดีล้มละลายจึงเป็นกระบวนการที่จะต้องดำเนินการรวบรวมและจำหน่ายทรัพย์สินของลูกหนี้ แล้วนำมาจัดสรรแบ่งชำระหนี้ให้แก่บรรดาเจ้าหนี้ของลูกหนี้ต่อไป  กรณีหน่วยงานของรัฐนั้น ทรัพย์สินของหน่วยงานถือเป็นทรัพย์สินของแผ่นดิน ย่อมไม่อาจยึดเพื่อการบังคับคดีไม่ว่าด้วยเหตุใดตาม ป.พ.พ.มาตรา 1307 จึงเป็นทรัพย์สินที่ตามกฎหมายไม่อยู่ในความรับผิดแห่งการบังคับคดี ทั้งการจะได้รับชำระหนี้ของส่วนราชการนั้น ย่อมสามารถกระทำได้โดยวิธีการอื่น เช่น การเบิกจ่ายเงินจากงบประมาณแผ่นดิน เป็นต้น นอกจากการฟ้องขอให้หน่วยงานของรัฐนั้นตกเป็นบุคคลล้มละลายซึ่งไม่อาจกระทำได้ กรณีจึงไม่มีอำนาจฟ้องให้หน่วยงานของรัฐล้มละลาย
 
(ตามนัยคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 5969/2559)
 
# ป.พ.พ.มาตรา 1307 มีหลักว่า “ห้ามมิให้ยึดทรัพย์สินของแผ่นดิน ไม่ว่าทรัพย์สินนั้นจะเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินหรือไม่”
 
📚 อ่านบทความย้อนหลังเพิ่มเติมได้ที่
• เว็บไซต์: https://lombonlawoffice.com
• เพจ Facebook: เพจทนายคู่คิด-ปรึกษาปัญหากฎหมาย